Goede kennis van taal en gedrag kan veel ellende voorkomen. Sommige hondenbaasjes zijn zich hiervan nog niet zo bewust en brengen hun hond onbedoeld in te lastige situaties. Andere eigenaren focussen zo sterk op het gedrag van hun geliefde viervoeter dat het zelfs averechts kan werken! Hoe? Dat lees je hier:
Wat zijn stresssignalen?
Getuige de vele ‘schattige’ filmpjes op internet van hond en kind waarin gevaarlijke situaties te zien zijn, weten we dat kennis van stresssignalen nog niet wijd verbreid is. Stresssignalen duiden erop dat een hond zich onprettig voelt in de situatie. Herken je deze signalen? Ik noem de meest voorkomende:
tongelen (met de tong de eigen bek/neus aflikken), de
bek gespannen dicht houden of juist snel hijgen (niet door hoge
temperatuur of inspanningen), voorpootje heffen, borstelen (rugharen
overeind), niezen (soms ook bij blije opwinding), wegdraaien/wegkijken
(je ziet oogwit), gapen of het ineens achter de oren krabben, ineens
snuffelen, uitrekken en uitschudden.
Betekenis
Des te meer signalen in korte tijd, des te gestrester is de hond - zo leren we. Toch heeft niet ieder signaal dezelfde betekenis. Zo is de tongel vooral een teken van opgebouwde spanning, net als het geheven pootje, maar betekent krabben, uitrekken of snuffelen meer iets als: ik vind het spannend, heb bedenktijd nodig, maar wil geen conflict – we noemen dat overspronggedrag.
Uitschudden doet
de hond juist meestal wanneer de spannende situatie voorbij is: het is een
teken van opluchting.
Individueel bepaald
Daarnaast laten sommige honden snel signalen zien en ebt stress
net zo snel weer weg als het opkwam, terwijl andere honden nauwelijks signalen
tonen en direct tot actie overgaan. En, kan een hond soms zelfs géén signalen
meer (durven) uiten … Daarom is het zo essentieel jouw hond en zijn taal goed
te kennen. Teveel stress bij interactie met mens of dier betekent immers dat de
hond zich onveilig voelt en dit kán leiden tot bijtincidenten. Chronische
stress kan leiden tot allerhande gedrags- en gezondheidsproblemen.
Verwarrend
Het is dus fijn als we al die taal van onze hond goed
herkennen en er goed op inspringen. Maar waar doe je goed aan? We horen immers zoveel
verschillende adviezen: moesten we vroeger vooral gedrag corrigeren, moeten we tegenwoordig
juist steunen, negeren of belonen, of stress voorkomen door de hond niet in
stressvolle situaties te brengen of er direct weer uit te verwijderen.
dat ze gemakkelijk ‘emotioneel besmet’ kunnen raken
Hierdoor zien we 2 andere fenomenen ontstaan:
1 Kreeg je vroeger het advies je pup, in het kader van socialisatie, aan werkelijk álles bloot stellen – van druk schoolplein tot overvol treinstation -, en hebben sommige eigenaren meer oog voor hun mobiel dan hun hond, zo durven anderen hun hond haast nergens meer aan bloot te stellen. Men durft niet verder te lopen omdat de hond wat kleine stresssignalen vertoont, gaat zelfs vlug naar huis of vermijdt iedere vorm van milde stress. Met als gevolg dat deze honden niet gehabitueerd raken (wennen), niet meer tegen een stootje kunnen en soms zelfs steeds sneller stress ervaren.
2 Sommige eigenaren focussen zo op het gedrag van hun hond, dat ze hierdoor zélf (te) veel stress ervaren … Waardoor hun honden óók stress ervaren. Honden zijn soms zo gevoelig en empathisch dat ze gemakkelijk ‘emotioneel besmet’ kunnen raken door degenen met wie ze nauw samenleven. En ja, deze stress bij het baasje is niet altijd helemaal te voorkomen, want des te meer je weet ...
Ook zien we soms dat eigenaren overdreven nadruk leggen op vermeend gevaar door bijvoorbeeld erg lang met de hond erop te focussen – waarbij de hond vaststelt dat het wel gevaarlijk móet zijn als zijn baasje er ook zo op let. Voor je het weet, zit je onbedoeld samen in de vicieuze stresscirkel!
Hiermee wil ik absoluut niet zeggen dat je stresssignalen niet serieus moet nemen. Zeker in interactie met kinderen, volwassenen of dieren mag je geen risico’s nemen en zul je stress, angst en daarmee gevaar goed moeten kunnen inschatten. Alleen is het óók van belang hierbij op je eigen emotionele toestand te letten: jouw emoties en gedrag zijn immers ook van invloed op je hond.
Neem de nodige actie en adem rustig in, adem rustig uit, praat met zachte, opgewekte stem en ... schud je even uit ;-)
NB Het ligt niet alléén aan socialisatie en begeleiding of je een hond krijgt die gemakkelijk stress ervaart. Ook genen en nog véél meer factoren spelen hierbij een rol. Daarom is goede begeleiding ook maatwerk: het is voor iedere hond, eigenaar en leefsituatie anders.
hannekereitsma.nl
